Het jaarverslag 2024 laat zien hoe Markenheem in beweging is
Brenda Stronks en Ria Breukelaar over samen met naasten zorg verlenen

Passende zorg is nog een zoektocht, maar stapje voor stapje komen we er

In 2024 hebben we, onder meer door het organiseren van verschillende bijeenkomsten rondom Passende Zorg, geprobeerd om erachter te komen wat het netwerk van de cliënt kan doen om de zorg te ondersteunen.

Passende Zorg helpt om zorg in de toekomst mogelijk te blijven maken. Manager Welzijn Zorg Wonen Brenda Stronks licht toe hoe Passende Zorg op Schavenweide sinds de zomer van 2024 steeds meer vorm krijgt: “Door de vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt moeten we met minder medewerkers voor meer cliënten zorgen. We kijken kritischer: wat kan iemand zelf nog, met ondersteuning van familie, vrijwilligers of technologie? Hoe kunnen wij dat faciliteren en wat moet de zorgprofessional doen? Waar we voorheen alle zorg uit handen namen bij een opname in een verpleeghuis, gaan we nu naar een situatie waar we vragen: ‘Wat deed u thuis al voor uw naaste en kunt u dat blijven doen?’ Alleen op die manier kunnen we de komende jaren met minder zorgprofessionals voldoen aan de zorgbehoefte.”

Kleine, waardevolle dingen

Activiteitenbegeleider Ria Breukelaar vult aan: “Het gaat veelal om kleine, waardevolle dingen. Een wandeling maken, samen koffiedrinken of een spelletje spelen.” Ze vertelt dat Schavenweide sinds kort ook duo(rolstoel)fietsen heeft, die mantelzorgers mogen lenen. Ook zouden mensen kunnen helpen met de persoonlijke verzorging van een naaste. “Denk aan nagels lakken of krulspelden in het haar draaien. Soms helpt een dochter met douchen, maar we snappen dat dit niet voor iedereen passend is. Het draait om wat iemand wil én kan bijdragen.”

Zorgmedewerkers zijn nog terughoudend

Dat Passende Zorg in 2024 nog niet helemaal van de grond is gekomen, komt doordat zorgmedewerkers soms nog terughoudend zijn om hulp te vragen. Brenda: “Collega’s vinden het lastig om dingen uit handen te geven, uit angst dat het niet goed gaat of omdat het voelt alsof ze tekortschieten. Tegelijkertijd weten familieleden niet altijd wat zij kunnen doen – vooral als hun naaste niet goed meer kan communiceren.”

Het is hier geen hotel

Brenda vertelt dat er daarom onlangs verschillende bijeenkomsten zijn georganiseerd, zowel met familie als met medewerkers. Daaruit kwam duidelijk naar voren dat er behoefte is aan meer duidelijkheid over wat mogelijk is. “Een familielid zei heel treffend: ‘Jullie moeten stoppen met het idee dat dit een hotel is. Dit is een verpleeghuis, vraag het gewoon.’ Dat typeert de omslag die nodig is. Passende Zorg is niet alleen een Markenheem-vraagstuk, het is een maatschappelijk vraagstuk.”

Plannen en afstemmen

De dames geven aan dat het een verandering is die tijd kost. “Iedereen moet eraan wennen”, zegt Ria. De grootste uitdaging is om alles goed op elkaar af te stemmen en tijdig te plannen. “Bovendien moeten we familieleden meenemen in wat dementie doet met mensen. Bijvoorbeeld dat veel prikkels overdag zich ’s avonds uiten, wat impact heeft op de avonddienst. Educatie is essentieel. We merken dat mensen wel willen helpen, maar niet altijd weten hoe. Daarom verspreiden we nu ook nieuwsbrieven met positieve ideeën, zoals: kom een keer koken of maak samen een heerlijke fietstocht.”

Brenda vult haar collega aan: “Om de woensdagochtend komt een dochter samen met haar man koffiedrinken. Haar vader had aangegeven: ‘Ik ken mijn buren niet.’ Toen zijn zij gaan flyeren en nu komt er een groep van tien bewoners samen om een spelletje te spelen.”

Proactief handelen

“Eind 2025 hoop ik dat we nog meer proactief kunnen handelen. Dat we bij opname al helder hebben wat het netwerk kan betekenen, dat de drempel om hulp te vragen lager is en dat we allemaal – medewerkers, mantelzorgers én vrijwilligers – gewend zijn aan Passende Zorg. Stapje voor stapje gaan we vooruit, met vallen en opstaan, maar we hebben het gevoel dat we op de goede weg zijn. Het gesprek wordt steeds vaker vooraf gevoerd, en dat is winst”, vat Brenda haar Passende Zorg-visie voor de nabije toekomst samen.